Con nhà tông, không giống lông cũng giống cánh

Khi được hỏi yếu tố nào ảnh hưởng đến việc hình thành tính cách của con trẻ chắc chắn ai cũng dễ dàng trả lời là xã hội và gia đình. Tuy nhiên chính gia đình mới là nền móng quan trọng nhất ảnh hưởng sâu sắc đến sự hình thành nhân cách của một đứa trẻ. Và cha mẹ chính là hình mẫu để con cái noi theo. Các bậc tiền nhân xưa đã có câu nói rất hay “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh”.

• Thầy Park Hang-seo, hình mẫu lý tưởng được các học trò yêu quý
• Bạn đang sống hay chỉ đang tồn tại?
• Chúng ta đang ảo tưởng về các thần tượng và hình mẫu?

Ở đây “con nhà tông” là nói đến đứa trẻ được sinh ra mang trong mình dòng máu của cha mẹ. Cha mẹ là người yêu thương, chăm sóc, dưỡng dục đứa bé lớn khôn. Cũng chính vì vậy mà cha mẹ có sự ảnh hưởng trực tiếp đến việc hình thành tính cách của trẻ. Cũng chính vì vậy mà đứa trẻ “không giống lông cũng giống cánh” với cha mẹ. Cái giống ở đây có thể là giống về ngoại hình song cũng có thể là nét giống về tính cách. Như vậy, đã là con thì cũng sẽ có những điều giống cha mẹ.

Mỗi đứa trẻ khi sinh ra vốn là trang giấy trắng tinh khiết. Cha mẹ chính là những người đặt những nét vẽ đầu tiên trên trang giấy đó. Cha mẹ vẽ những gì thì nó sẽ in đậm, thấm sâu vào trang giấy đó mãi mãi. Cuộc đời trẻ sau này sẽ bắt đầu từ những nét vẽ tốt đẹp hay xấu xí đó. Tâm lý và tính cách của trẻ cũng từ đó mà thành. Trẻ từ khi lọt lòng, được sống trong gia đình gương mẫu, được chăm sóc tận tình trong vòng tay những người thân yêu sẽ lớn lên thành một đứa trẻ giàu tình thương và trách nhiệm. Những đứa trẻ này về sau là những người tự tin, tự chủ, tử tế… Cuộc sống tương lai sau này cũng sẽ tốt đẹp hơn. Sinh ra trong một gia đình có truyền thống hiếu học thì đứa trẻ cũng sẽ ý  thức được vai trò của việc học và chăm chỉ học tập. Con của một nhà văn ít nhiều cũng sẽ có năng khiếu văn học, con của một ca sĩ, nhạc sĩ ít nhiều cũng sẽ có năng khiếu âm nhạc… Cha mẹ chính là tấm gương cho con cái noi theo, cha mẹ sống yêu thương thì con cái cũng sẽ biết yêu thương, cha mẹ giỏi giang con cái cũng sẽ giỏi giang, cha mẹ có phẩm chất tốt thì con cái cũng sẽ có những phẩm chất tốt bởi “hổ phụ sinh hổ tử”.

Một trong những tên chính khách được nhắc đến nhiều nhất thế giới có lẽ là vị tổng thống Hoa Kỳ kiêm tỷ phú Donald Trump. Đằng sau vai trò là vị lãnh đạo một siêu cường quốc thì Donald Trump cũng là một người cha của năm người con. Ngoài cậu út Barron còn nhỏ, bốn người con còn lại đều thành đạt, giỏi giang, được công nhận về tài năng và sự chăm chỉ chưa từng có scandal nào. Trong đó Ivanka Trump hiện là cố vấn thân cận cho ông trong Nhà trắng, con trai cả Donald Jr. cùng con trai thứ Eric cùng nhau tiếp quản công việc ở The Trump Organization. Cô con gái Tiffany của người vợ thứ hai đang theo học Đại học luật Georgetown ở thủ đô Washington… Donald Trump áp dụng nguyên tắc ba không với các con: Không uống rượu, không hút thuốc, không dùng các chất gây nghiện. Bản thân ông làm gương cho các con bằng cách tránh xa loại đồ uống này và luôn nhắc nhở các con về điều đó. Cũng chính vì vậy mà các con ông không bao giờ đến những buổi tiệc rượu. Donald Trump luôn ý thức việc làm gương cho con từ trong cuộc sống hàng ngày, cho tới công việc. Các con ông học được từ cha sự chăm chỉ, nỗ lực hết mình và dành cho ông sự kính trọng đặc biệt. “Cha tôi luôn bảo nếu con yêu những gì con làm và làm việc thực sự, thực sự chăm chỉ, con sẽ thành công”, Ivanka chia sẻ trong cuốn sách Women Who Work – Rewriting the rules for.  

Ngược lại, từ khi ra đời đến lúc ấu thơ, trẻ không may phải sống trong môi trường thiếu sự quan tâm, vỗ về, gia đình bất hòa… sẽ phát triển thiếu cân bằng về tâm lý, cảm xúc. Khi lớn lên, trẻ sẽ cảm thấy tự ti, nhút nhát, sợ sệt. Thành công và hạnh phúc sẽ đến với trẻ khó khăn hơn so với chúng bạn. Sinh ra và lớn lên trong một gia đình thiếu vắng tình yêu thương thì đứa trẻ cũng sẽ có trái tim thờ ơ, lạnh lùng hơn những đứa trẻ khác. Mọi người trong gia đình hay tranh cãi, gây gỗ, cáu gắt thậm chí là dùng “nắm đấm” với nhau thì đứa trẻ cũng sẽ có tính nóng nảy, hay cáu gắt, hành xử thô lỗ. Đứa trẻ sống với người cha nát rượu sẽ học biết uống rượu từ sớm; một đứa trẻ sống với người mẹ trộm cắp sẽ sinh ra tính ăn cắp. Một người cha nghiện thuốc lá sẽ không thể cấm con mình hút thuốc, một người mẹ mê cờ bạc không thể cấm con mình đánh bạc. Dù muốn hay không thì những thói xấu của cha mẹ sẽ ảnh hưởng đến nhân cách, phẩm chất của con cái, “ở bầu thì tròn, ở ống thì dài” là như vậy.

Giống như một cây non, được gieo mầm tốt, được tưới nước hàng ngày, bón phân đúng thời điểm sẽ phát triển nhanh chóng và cho ra những trái ngọt ngào. Còn ngược lại, cây sẽ mau chóng lụi tàn ngay từ khi còn là chồi non. Cha mẹ là tấm gương lớn nhất để con cái nói theo, vì vậy dù không ai là hoàn hảo nhưng trước hết hãy là một người cha người mẹ mẫu mực với các con. Con cái chính là hình ảnh phản chiếu của cha mẹ bởi “con nhà tông không giống lông cũng giống cánh.”

bởi Phan Uyên